Μυρτώ Πισπινή

Hours

Η Τέχνη ως Βίωμα, Διδαχή και Αλήθεια

Μια Πολύπλευρη Παρουσία στον Χώρο της Τέχνης και της Εκπαίδευσης

Μυρτώ Πισπινή
Μυρτώ Πισπινή

Η Μυρτώ Πισπινή αποτελεί μια εμβληματική και πολύπλευρη μορφή στο τοπίο του ελληνικού θεάτρου και της καλλιτεχνικής εκπαίδευσης. Η πορεία της, που εκτείνεται σε περισσότερες από τρεις δεκαετίες, συνθέτει ένα σπάνιο τρίπτυχο ιδιοτήτων: της καταξιωμένης Ερμηνεύτριας, της διορατικής Δημιουργού-Σκηνοθέτιδος και της αφοσιωμένης Παιδαγωγού. Η διαδρομή της δεν είναι απλώς μια συλλογή επαγγελματικών σταθμών, αλλά μια συνεπής και βαθιά αναζήτηση της «αλήθειας» – μιας έννοιας-κλειδί που γεφυρώνει την υποκριτική της τέχνη, τη σκηνοθετική της ματιά και την παιδαγωγική της αποστολή.

Ξεκινώντας από την ευρεία αναγνωρισιμότητα που της χάρισε η τηλεόραση, με ρόλους που αγαπήθηκαν από εκατομμύρια θεατές, όπως αυτός της Μαριάννας Θεοχάρη στη μακρόβια σειρά «Καλημέρα Ζωή», η Μυρτώ Πισπινή μετεξελίχθηκε συνειδητά σε μια από τις πλέον σεβαστές δασκάλες της υποκριτικής τέχνης. Η εικοσαετής, αδιάλειπτη παρουσία της ως καθηγήτρια στην Ανώτερη Σχολή Δραματικής Τέχνης «Τράγκα» την καθιστά έναν από τους θεμέλιους λίθους του ιδρύματος, μια εγγύηση για το υψηλό επίπεδο σπουδών και την προσήλωση στην αυθεντικότητα της καλλιτεχνικής έκφρασης.

Η πορεία της, ωστόσο, δεν σταματά εκεί. Τα τελευταία χρόνια, η διαρκής της ενασχόληση με την ανθρώπινη ψυχή την οδήγησε στο πεδίο της ψυχοθεραπείας, μια εξέλιξη που δεν συνιστά αλλαγή καριέρας, αλλά την οργανική κορύφωση μιας ολόκληρης ζωής αφιερωμένης στη μελέτη της ανθρώπινης συνθήκης. Αυτή η μοναδική σύνθεση εμπειριών – της ηθοποιού που βιώνει, της σκηνοθέτιδος που συνθέτει, της δασκάλας που μεταδίδει και της θεραπεύτριας που αφουγκράζεται – της προσδίδει ένα απαράμιλλο βάθος και μια σπάνια οπτική, καθιστώντας την μια πολύτιμη μέντορα για τους νέους καλλιτέχνες που οραματίζονται μια ουσιαστική και αληθινή πορεία στο θέατρο.

Η Φιλοσοφία της Διδασκαλίας – “The Method” του Lee Strasberg

Στην καρδιά της παιδαγωγικής προσέγγισης της Μυρτώς Πισπινής βρίσκεται η εξειδικευμένη διδασκαλία της στη «Μέθοδο» (“The Method”), όπως αυτή διαμορφώθηκε από τον θρυλικό Lee Strasberg. Η Μέθοδος αυτή, που αποτελεί την πρώτη οργανωμένη και ολοκληρωμένη τεχνική υποκριτικής που αναπτύχθηκε στην Αμερική, δεν είναι απλώς ένα σύνολο ασκήσεων, αλλά μια βαθιά φιλοσοφία για την τέχνη του ηθοποιού. Έχοντας ως αφετηρία τις αρχές του Stanislavski, ο Strasberg, ως καλλιτεχνικός διευθυντής του εμβληματικού Actors Studio στη Νέα Υόρκη, χάραξε έναν νέο δρόμο που αποσκοπούσε στην υπέρβαση του τυποποιημένου, μηχανιστικού παιξίματος.

Ο κεντρικός στόχος της Μεθόδου, και κατ’ επέκταση της διδασκαλίας της Μυρτώς Πισπινής, είναι η καλλιέργεια της «απαραίτητης εσωτερικής αλήθειας». Ο ηθοποιός δεν καλείται να μιμηθεί εξωτερικά ένα συναίσθημα ή μια συμπεριφορά, αλλά να τα γεννήσει οργανικά μέσα από τον δικό του εσωτερικό κόσμο. Το υλικό του ηθοποιού, σύμφωνα με αυτή την προσέγγιση, είναι ο ίδιος του ο εαυτός: οι μνήμες, τα βιώματα, οι αισθήσεις και τα συναισθήματά του. Η πρόκληση έγκειται στο πώς αυτό το προσωπικό υλικό μπορεί να ενεργοποιηθεί συνειδητά και να τεθεί στην υπηρεσία του ρόλου, ώστε να παραχθεί μια ζωντανή και αυθεντική πραγματικότητα επί σκηνής.

Η ίδια η Μυρτώ Πισπινή συμπυκνώνει αυτή τη φιλοσοφία με τα δικά της λόγια, μιλώντας για τη δουλειά της με τους σπουδαστές της Σχολής Τράγκα: «Σε αυτό το επίπεδο ένα θεατρικό έργο λειτουργεί για μας ως αφορμή προκειμένου να εφαρμόσουμε τις τεχνικές εκείνες που θα μας οδηγήσουν σε ζωντανά συναισθήματα και αισθήσεις επί σκηνής. Οι σπουδαστές εργάζονται ως ερευνητές σε μια πορεία διαρκούς αυτοανακάλυψης». Αυτή η πορεία δεν είναι εύκολη. Απαιτεί πειθαρχία, συγκέντρωση και θάρρος. Η «καρδιά» της Μεθόδου, όπως τονίζεται, είναι η έμπνευση. Όμως, σε αντίθεση με άλλους καλλιτέχνες που έχουν την πολυτέλεια να περιμένουν την έμπνευση να έρθει, ο ηθοποιός πρέπει να μπορεί να την καλεί κατά βούληση, σε κάθε παράσταση. Η Μέθοδος προσφέρει ακριβώς αυτό: ένα σύστημα τεχνικών για την αξιόπιστη πρόσβαση σε αυτή την εσωτερική πηγή.

Το μάθημά της δομείται γύρω από συγκεκριμένους, πρακτικούς άξονες:

  • Ασκήσεις Χαλάρωσης και Συγκέντρωσης: Απαραίτητες για να απελευθερωθεί ο ηθοποιός από τις σωματικές και ψυχικές εντάσεις και να γίνει ένα δεκτικό όργανο.
  • Ασκήσεις Αισθητηριακής και Συναισθηματικής Μνήμης: Το εργαλείο-κλειδί για την ανάκληση αυθεντικών αισθήσεων και συναισθημάτων που θα «τροφοδοτήσουν» τον ρόλο.
  • Αυτοσχεδιασμοί: Μέσα από τους οποίους ο ηθοποιός μαθαίνει να υπάρχει αληθινά μέσα σε φανταστικές συνθήκες, να ακούει και να αντιδρά αυθόρμητα.
  • Εφαρμογή της Μεθόδου σε Διαλόγους και Μονολόγους: Η τελική σύνθεση, όπου η τεχνική συναντά το κείμενο για τη δημιουργία ολοκληρωμένων χαρακτήρων.

Ο τελικός σκοπός, όπως τον θέτει η ίδια, είναι σαφής και απαιτητικός: «Την αλήθεια ψάχνουμε! Έναν τρόπο να γεννάμε κάθε βράδυ σε κάθε παράσταση, αλήθεια επί σκηνής». Το ζητούμενο δεν είναι ο ηθοποιός να μιμηθεί κάποιον, αλλά να είναι κάποιος, παράγοντας αλήθεια μέσα στις δεδομένες, φανταστικές συνθήκες του έργου. Αυτή η προσέγγιση μετατρέπει την υποκριτική από μια τέχνη αναπαράστασης σε μια τέχνη ύπαρξης, μια διαδικασία βαθιάς προσωπικής έρευνας και μεταμόρφωσης.

Καλλιτεχνική Πορεία

Η καλλιτεχνική διαδρομή της Μυρτώς Πισπινής είναι πλούσια και πολυεπίπεδη, αποτυπώνοντας μια σαφή εξέλιξη από τη mainstream επιτυχία προς μια πιο προσωπική και παιδαγωγικά προσανατολισμένη δημιουργία. Η πορεία της θεμελιώθηκε στην τηλεόραση, όπου έγινε ευρέως αγαπητή, για να στραφεί στη συνέχεια με συνέπεια στο θέατρο, κυρίως μέσα από τον διπλό ρόλο της ηθοποιού και της σκηνοθέτιδος, συχνά στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής διαδικασίας της Σχολής Τράγκα.

Θεατρική Διαδρομή

Η ενασχόλησή της με το θέατρο χαρακτηρίζεται από την ανάληψη απαιτητικών ρόλων και, κυρίως, από μια συνεπή σκηνοθετική δραστηριότητα που υπηρετεί τόσο το κλασικό όσο και το σύγχρονο ρεπερτόριο, δίνοντας παράλληλα πολύτιμες ευκαιρίες στους σπουδαστές της σχολής.

Σκηνοθεσία

  • Shirley Valentine του Willy Russell (2023, 2020, 2014)
  • Κάθε χρόνο ίδια μέρα του Bernard Slade (2018)
  • ART της Yasmina Reza (2016)
  • Ένα ελεύθερο ζευγάρι του Dario Fo (2015)

Ερμηνεία

  • Σίρλεϋ Βαλεντάιν του Willy Russell (2019-2020, Θέατρο Έναστρον)
  • Προσοχή! Ο γάμος βλάπτει σοβαρά την υγεία (2011-2012, Μικρό Θέατρο)
  • Οκτώ γυναίκες κατηγορούνται του Robert Thomas (1993)

Τηλεόραση

Η τηλεοπτική της καριέρα την έκανε οικεία φιγούρα σε κάθε ελληνικό σπίτι, με πρωταγωνιστικούς ρόλους σε μερικές από τις πιο επιτυχημένες σειρές των τελευταίων δεκαετιών.

  • Μια στιγμή δυο ζωές (2008-2009, MEGA) – Ρόλος: Λουκία (Πρωταγωνιστικός Ρόλος)
  • Ίχνη (2008, MEGA) – Ρόλος: Πηνελόπη Ζαράγκαλη (Επεισόδιο: “Τυχεροί”)
  • Επτά Θανάσιμες Πεθερές (2008, MEGA) – Ρόλος: Μήτσα (Επεισόδιο: “Η Πεθερά Δυτικών Προαστίων”)
  • Καλημέρα Ζωή (1993-2006, ANT1) – Ρόλος: Μαριάννα Θεοχάρη (Πρωταγωνιστικός Ρόλος)
  • Παράλληλοι δρόμοι (1992-1993, MEGA) – Ρόλος: Ρένα Κανελλοπούλου (Πρωταγωνιστικός Ρόλος)

Κινηματογράφος και Βιντεοταινίες

Τα πρώτα της βήματα στον φακό έγιναν στα τέλη της δεκαετίας του 1980, σηματοδοτώντας την έναρξη της μακράς της πορείας.

Κινηματογράφος

  • Η συνάντηση (1988, Ταινία μικρού μήκους)

Βιντεοταινίες

  • Ο καπετάνιος και η χορεύτρια (1989)

Ακαδημαϊκή Διαδρομή και Συναφείς Επαγγελματικές Ιδιότητες

Η αξία της Μυρτώς Πισπινής ως παιδαγωγού δεν απορρέει απλώς από ακαδημαϊκούς τίτλους, αλλά σφυρηλατείται μέσα από δεκαετίες πρακτικής εμπειρίας, αδιάκοπης μελέτης και μιας βαθιάς, βιωματικής κατανόησης της τέχνης της. Η πορεία της αποτελεί την ίδια την απόδειξη των προσόντων της.

Πυλώνας της Δραματικής Σχολής Τράγκα

Η Μυρτώ Πισπινή κατέχει τη θέση της Καθηγήτριας Υποκριτικής και Αυτοσχεδιασμού στην Ανώτερη Σχολή Δραματικής Τέχνης «Τράγκα». Η ιδιότητά της αυτή δεν είναι πρόσφατη. Με μια αφοσιωμένη παρουσία που μετρά ήδη δύο δεκαετίες, αποτελεί έναν από τους πιο σταθερούς και έμπειρους πυλώνες του διδακτικού προσωπικού. Αυτή η μακροχρόνια θητεία αποτελεί από μόνη της μια ισχυρή διάκριση, ένα τεκμήριο της παιδαγωγικής της επάρκειας, της θεσμικής εμπιστοσύνης στο πρόσωπό της και της βαθιάς σύνδεσής της με το όραμα της σχολής. Η σταθερή της επιλογή να σκηνοθετεί τις παραστάσεις των σπουδαστών αποτελεί έμπρακτη απόδειξη της δέσμευσής της στην ανάδειξη της νέας γενιάς ηθοποιών.

Η Θεραπεύτρια και η Δασκάλα: Μια Ενοποιημένη Προσέγγιση

Σε μια πρόσφατη, αποκαλυπτική της δήλωση, η Μυρτώ Πισπινή επαναπροσδιόρισε την επαγγελματική της ταυτότητα: «Δεν είμαι πια ηθοποιός εδώ και πολλά χρόνια. Είμαι ψυχοθεραπεύτρια πια». Αυτή η φράση δεν σηματοδοτεί την εγκατάλειψη της τέχνης, αλλά την ενσωμάτωση και τη μετεξέλιξή της. Η στροφή της στην ψυχοθεραπεία είναι η λογική συνέπεια της ενασχόλησής της με τη «Μέθοδο», η οποία απαιτεί από τον ηθοποιό να αντλεί υλικό από τον εσωτερικό του κόσμο. Η ιδιότητά της ως ψυχοθεραπεύτρια της προσφέρει μια απαράμιλλη εργαλειοθήκη για να καθοδηγεί τους σπουδαστές της. Τους βοηθά όχι μόνο να κατανοήσουν τα κίνητρα και τις ψυχολογικές αποχρώσεις των χαρακτήρων που υποδύονται, αλλά και να διαχειριστούν με ασφάλεια τα δικά τους συναισθήματα, να αναγνωρίσουν τα εσωτερικά τους εμπόδια και να απελευθερώσουν το δημιουργικό τους δυναμικό. Αυτή η διπλή εξειδίκευση την καθιστά μια μοναδική περίπτωση παιδαγωγού στον ελληνικό χώρο, ικανής να προσφέρει μια ολιστική εκπαίδευση που αφορά τόσο την τεχνική όσο και την ψυχή του ηθοποιού.

Διακρίσεις και Αναγνώριση

Αν και η πορεία της δεν μετριέται με τα συνήθη βραβεία, οι διακρίσεις της Μυρτώς Πισπινής είναι ουσιαστικές και αδιαμφισβήτητες. Η μεγαλύτερη διάκρισή της είναι η διαχρονική αγάπη και αναγνώριση του κοινού, που σφυρηλατήθηκε μέσα από την δεκατριετή παρουσία της σε έναν εμβληματικό τηλεοπτικό ρόλο. Παράλληλα, η εικοσαετής της θητεία σε μια ιστορική σχολή όπως η Σχολή Τράγκα συνιστά την ύψιστη αναγνώριση από τους συναδέλφους της. Η πιο ζωντανή της διάκριση, ωστόσο, είναι η επιτυχία και η καλλιτεχνική εξέλιξη των δεκάδων σπουδαστών που μαθήτευσαν δίπλα της, οι οποίοι φέρουν μέσα τους τη «σταγόνα αλήθειας» που εκείνη με τόση συνέπεια και πάθος επιδιώκει να μεταδώσει.

Στόχος του μαθήματος

  • Να μπορεί ο σπουδαστής-ηθοποιός να δημιουργεί μέσα του τις σκέψεις και τα συναισθήματα εκείνα που εξυπηρετούν το ρόλο.
  • Να είναι κάποιος και όχι να μιμείται κάποιον.
  • Να παράγει αλήθεια μέσα σε φανταστικές καταστάσεις.
    Το μάθημα καλλιεργεί την φαντασία και ενδυναμώνει την πίστη του ηθοποιού στη σκηνή.

Περιεχόμενο του μαθήματος

  • Ασκήσεις χαλάρωσης και συγκέντρωσης
  • Ασκήσεις αισθητηριακής και συναισθηματικής μνήμης
  • Αυτοσχεδιασμοί βασισμένοι στην θεωρία και πρακτική της Μεθόδου
  • Εφαρμογή της Μεθόδου σε διαλόγους και μονολόγους.
    Στο τέλος κάθε έτους οι σπουδαστές παρουσιάζουν την καλλιτεχνική τους διαδρομή.
  • Αισθήσεις – συναισθήματα – μνήμη
  • Πίστη – παρατήρηση – συγκέντρωση
  • Χαλάρωση – σταγόνα (αλήθειας) – λάθη
  • Αντικείμενο (εσωτερικό- εξωτερικό)
  • Lee Strasberg, “a dream of passion, the development of the method”
  • Robert H. Hethmon, “Strasberg at the actors studio”
  • Lola Cohen, “the Lee Strasberg’s notes”
  • Richard Boleslavski, “the first six lessons”
  • StellaAdlet, “η τέχνη του ηθοποιού”

Συνεργασίες με την Δραματική Σχολή Τράγκα